Wanneer wij training geven over motivatie dan gaat het meestal over verschillende vragen zoals ‘wat vind ik leuk’, ‘waar ben ik goed in’ en ‘wat vind ik belangrijk’. Dit zijn best wel grote vragen, en ik merk dat het voor mij én voor veel scholieren lastig kan zijn om hier direct een antwoord op te bedenken. Daarom stel ik vaak eerst een andere vraag: ‘Waar ben jij trots op?’.

Trots zijn

“Dat ik Nederlands Kampioen debatteren ben geworden”, klinkt achter uit de klas. “Dat ik vrijwilligerswerk heb gedaan in Nepal”, zegt een meisje vooraan. Iedereen begint door elkaar te roepen en te praten en het ene indrukwekkende verhaal volgt het andere op. Ik glunder, want ik ben natuurlijk blij dat veel leerlingen zo snel kunnen bedenken waar ze trots op zijn. Maar toch zie ik een aantal leerlingen diep nadenken. Ik besluit om iedereen te vragen het voor zichzelf te houden en het voor zich op te schrijven. Wat ik me van tevoren niet realiseerde, was dat de vraag ‘Waar ben je trots op?’ voor sommige leerlingen een makkelijke is, maar voor veel leerlingen ook een hele grote. Ik raak in gesprek met een leerling die enigszins ingetogen is en al een tijdje stil was. Ik stel haar de vraag ‘waar ben jij trots op’, en het blijft stil. Dan mompelt ze: “Ik heb niets om trots op te zijn…”. Geschrokken probeer ik haar duidelijk te maken dat ik denk dat dat niet zo is, en ik vraag haar naar wat ze vandaag allemaal gedaan heeft. Ze had gesport, haar huiswerk gemaakt, en de lessen gevolgd. “Maar… Dat is toch al iets om trots op te zijn?”.

Alles mag!

Trots zijn kan op hele kleine dingen. Jezelf een complimentje geven lijkt misschien lastig, maar als je je bedenkt dat er geen ‘regels’ aan een complimentje vastzitten, dan kun je er ongetwijfeld een aantal bedenken. Ik heb vandaag gesport, ik heb vanochtend niet gesnoozed, ik heb even een momentje genomen om lekker door het park te wandelen, ik heb een to-do’tje afgestreept en ik heb het vuilnis buiten gezet. Wat mij betreft allemaal complimentjes waard!

We leven in een wereld waar grote prestaties groot beloond worden. Helaas zie ik maar al te vaak dat dit ook een negatief resultaat heeft: de kleine dingen worden vergeten en het wordt alsmaar moeilijker om jezelf een complimentje te geven of om trots te zijn op jezelf. Maar, stel jezelf nou nogmaals de vraag: ‘Waar ben je trots op’, en vergeet alle beperkingen. Het kan zo klein zijn als je wilt! Volgens mij wordt de wereld een beetje mooier wanneer iedereen wat trotser op zichzelf kan zijn.